Na zakończenie tej kultowej trylogii czekaliśmy 25 lat. Miniserial Larsa von Triera „Królestwo” po emisji pierwszych sezonów porównywany był do „Miasteczka Twin Peaks", jednocześnie jasne były ironiczne nawiązania do popularnych wówczas seriali medycznych. Teraz przyszedł wreszcie czas by domknąć ten niezwykły projekt, być może ostatni w filmografii von Triera, od początku rozpisany na trzy rozdziały. W finałowej odsłonie – prezentowanym na festiwalu w Wenecji „Królestwo: Exodus” – reżyser powraca do tajemniczego kopenhaskiego szpitala, aby ponownie porywać widzów niezwykłą mieszanką grozy i humoru. 

W sierpniu i wrześniu 2023 roku Polscy widzowie – jako jedni z nielicznych – będą mieli wyjątkową szansę obejrzenia trylogii „Królestwo” w całości na specjalnych pokazach w kinach. 

W latach 90. pierwsze dwa sezony „Królestwa” pokazały, czym może być autorski serial. W 1999 i 2000 roku dzięki Gutek Film polscy widzowie mieli okazję zobaczyć „Królestwo I” oraz „Królestwo II” na specjalnych pokazach w kinach, i wielu wspomina te niezwykłe seanse po dziś dzień. W związku z premierą finałowej części – „Królestwo: Exodus” – kultowa trylogia wraca do kin. Finałowy sezon nawiązuje do pierwszych części, wprowadza nowych bohaterów, a przede wszystkim wciąż wyróżnia się dystansem i autoironią w wykonaniu jednego z najoryginalniejszych europejskich reżyserów. „Królestwo” – jako całość – przechodzi do historii jako dzieło, które wykracza poza ramy telewizji, i być może kina.
 

KRÓLESTWO I

Tytułowe „Królestwo" to nazwa szpitala postawionego na dawnych mokradłach, gdzie niegdyś wybielano tkaniny. Bielarzy zastąpiła najlepsza kadra medyczna, ludową mądrość wyparło szkiełko i oko. W najgłębszych zakamarkach tego miejsca czai się jednak zakorzeniona w przeszłości zbrodnia i duch przerażonej dziewczynki, która nie może zaznać spokoju. Połączenie tego, co racjonalne z tym, co nadprzyrodzone, tworzy w tym przypadku iście wybuchową mieszankę – publiczność ochrzciła ją mianem skrzyżowania „Miasteczka Twin Peaks" z „Ostrym dyżurem". U Larsa von Triera studenci medycyny podrzucają pielęgniarkom odcięte głowy, lekarze pasują się w piwnicach na członków loży masońskiej, szpitalny patolog poświęca się dla nauki i wszczepia sobie wątrobę nieboszczyka ze złośliwym guzem, pacjentki urządzają na oddziale seanse spirytystyczne. Królestwo od ćwierć wieku uruchamia doświadczenie wstrząsu i szoku poznawczego, jest jednocześnie karuzelą śmiechu i labiryntem krzywych zwierciadeł odznaczającym się gęstością najczarniejszego koszmaru. Sam reżyser, z właściwą sobie dozą przewrotności, mawiał, że to idealny serial familijny – zdolny napędzić stracha całej rodzinie.

Reżyseria: Lars von Trier
Występują: Ernst-Hugo Järegård, Kirsten Rolffes, Holger Juul Hansen, Søren Pilmark
Kraj produkcji: Dania, Włochy, Niemcy, Francja, Norwegia, Szwecja
Rok produkcji: 1994
Język: duński, szwedzki
Gatunek: horror, komedia
Czas trwania: 280 min.
 

KRÓLESTWO II

W kontynuacji „Królestwa", choć naprawdę trudno w to uwierzyć, wchodzimy na nowy, jeszcze bardziej abstrakcyjny poziom. Jeśli wiodącym wątkiem pierwszej odsłony miniserialu Larsa von Triera było pojawienie się ducha skrzywdzonej dziewczynki w kopenhaskiej klinice, tak w drugiej serii dzieją się rzeczy jeszcze dziwniejsze – pani Drusse podąża dalej za zjawiskami paranormalnymi, docent Helmer wraca z Haiti z trucizną mającą zmieniać ludzi w zombie, doktor Judith rodzi antychrysta, a w najgłębszych piwnicach szajka satanistów rysuje pentagramy i wywołuje demony. Po drugiej serii „Królestwa" widać, że Lars von Trier miał wolną rękę i ta swoboda przełożyła się na powalający, ale i wywołujący konsternację u widzów, efekt. Jeszcze więcej tu znanego z pierwowzoru „świata na opak”, grozy i groteski, a tytułowe „Królestwo" przekształca się w makabryczne pandemonium. To wszystko jednocześnie niepokoi, intryguje, bawi i dostarcza przepisu na to, jak powinno robić się ambitną, wolną od kompromisów telewizję. Nic, co jest w tej chwili dostępne w serwisach streamingowych, nie przypomina konceptu von Triera, który wszelakie klisze współczesnej popkultury telewizyjnej rozsadził, rozbebeszył, wywrócił do góry nogami.

Reżyseria: Lars von Trier
Występują: Ernst-Hugo Järegård, Kirsten Rolffes, Peter Mygind, Holger Juul Hansen
Kraj produkcji: Dania, Włochy, Niemcy, Francja, Norwegia, Szwecja
Rok produkcji: 1997
Język: duński, szwedzki
Gatunek: horror, komedia
Czas trwania: 286 min.
 

KRÓLESTWO: EXODUS

Lars Von Trier powraca do źródła. Kiedy w latach 90. przystępował do realizacji Królestwa, miniserialu dla telewizji duńskiej, planował stworzenie cyklu w trzech odsłonach. Realizację wstrzymano po dwóch seriach, a nigdy nieukończony sezon trzeci przeszedł w sferę mitu. Nie bez powodu utopijna próba wywołania tego formatu z telewizyjnych zaświatów i domknięcie pewnego rozpoczętego przedsięwzięcia jest wydarzeniem – nie licząc „Twin Peaks" Davida Lyncha – niemalże bez precedensu. Po dwudziestu pięciu latach od wydarzeń z oryginalnych serii znowu trafiamy do nawiedzonego szpitala w centrum Kopenhagi, i jak się okazuje, niewiele się zmieniło: lunatyczka Karen łączy siły z personelem oddziału, by stawić opór mocom piekielnym, syn doktora Helmera przejmuje schedę po ojcu, a w szpitalnych podziemiach żarliwe dyskusje toczy tajne bractwo Anonimowych Szwedów. Von Trier zachowuje podlany cynicznym sosem humor, warstwę wizualną odmalowaną w sepiowych barwach, ale i całą strukturę konceptualną pierwszego „Królestwa" – miesza porządek świata żywych ze światem umarłych, jako budulca konsekwentnie używa popkulturowych prefabrykatów i karykaturuje je do granic absurdu. Jest tu zarazem obecny wymiar autotematyczny i metatekstowy, symboliczne zwieńczenie całej kariery i pożegnanie samego autora. Być może nigdy wcześniej Lars von Trier nie był tak autorefleksyjny.

Reżyseria: Lars Von Trier
Występują: Alexander Skarsgård, Mikael Åke Persbrandt
Kraj produkcji: Szwecja, Dania
Rok produkcji: 2022
Język oryginalny: duński, szwedzki
Gatunek: horror, komedia
Czas trwania: 305 min